O wielkich pompach do najcięższych prac
Rozmowa „Sigmy" z drem inż. Pawłem Zworskim
docentem w Instytucie Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Politechniki Wrocławskiej
Sigma: Zacznijmy od końca. Na stacji prób ŚFUP w Świdnicy prowadzone są badania prototypu pompy MF 300 x 250 M.
Paweł Zworski: W zakładach wzbogacania rud KGHM S.A. Polska Miedź, w procesach flotacyjnych, od kilkunastu lat stosowane są pompy typoszeregu MF, produkcji ŚFUP, z gumowanymi zespołami przepływowymi. Są to pompy na wysokim poziomie technicznym, przystosowane do najcięższych warunków pracy. Okazało się jednak, że w niektórych punktach procesu technologicznego, zwłaszcza po pierwszym mieleniu, guma ulega szybkiemu zużyciu. Regeneracja wykładzin gumowych jest praktycznie niemożliwa. Pojawia się więc problem natury ekologicznej ‒ co z tym złomem zrobić? Z inicjatywy i na zlecenie KGHM, Oddział ZG Rudna w Polkowicach, podjęliśmy prace naukowo-badawcze i konstrukcyjne, których celem jest wyposażenie pomp typoszeregu MF w zespoły przepływowe, wykonane ze stopów trudnościeralnych. Będą one montowane zamiennie ze stosowanymi obecnie zespołami gumowanymi, zgodnie z zasadami budowy w systemie modułowym.
Sigma: Wykorzystał pan zapewne swoje doświadczenia z budowy pomp gruntowych, typoszeregu WIR, stosowanych na pogłębiarkach ssąco-refulujących.
Paweł Zworski: Jak najbardziej. Pompy typoszeregu WIR największymi pompami wirowymi do transportu hydraulicznego, jakie zostały wyprodukowane w kraju. Pompa 500 W1R-700, zainstalowana na pogłębiarce PSR-700H, pracuje obecnie na Zatoce Puckiej. Transportuje piasek z morza na Półwysep Helski. Jej wydajność wynosi 4000 m3/h, wysokość podnoszenia 60 m, a pobór mocy 950 kW. Pompy WIR, zdolne do pracy w najtrudniejszych warunkach, chronione prawem autorskim nr 46973, produkuje WAMAG Wałbrzych i Huta Zygmunt na podstawie umów licencyjnych. Pompy te projektowaliśmy w oparciu o opracowany przeze mnie, zweryfikowaną doświadczalnie metodą. I ta właśnie metoda posłużyła do opracowania zespołu przepływowego pompy MF 300 x 250 M. W budowie prototypu wykorzystane zostały podstawowe elementy pompy 250 WIR, co poważnie obniżyło koszty.
Sigma:
Czy sprostamy materiałowo?
Paweł Zworski: Są tu duże szanse i dość duże realne możliwości. W doborze materiałów wykorzystujemy nie tylko nasze bogate doświadczenia, lecz również doświadczenia producentów zagranicznych, zwłaszcza największego europejskiego producenta pogłębiarek ssąco-refulujących, holenderskiej firmy IHC. Wałbrzyski WAMAG, który wykonał elementy zespołu przepływowego prototypu MF 300 x 250M, jest producentem pomp gruntowych 250 WIR i 400 WIR. Nie tylko. Na zlecenie IHC wykonuje on, według technologii zamawiającego, elementy pomp pracujących na pogłębiarkach holenderskich.
Sigma: System modułowy w tym przypadku....
Paweł Zworski: W przypadku pomp wirowych do hydrotransportu, można przyjąć w uproszczeniu, że o własnościach energetycznych pompy, a także o przepustowości ciał stałych, decyduje konstrukcja wirnika. Zadanie projektowe polega na takim opracowaniu konstrukcji zespołu przepływowego pompy, aby przez odpowiednie kojarzenie ograniczonej liczby elementów uzyskać wiele odmian konstrukcyjno-materiałowych pompy. System jest znany i stosowany. W naszym przypadku, pomp gruntowych i flotacyjnych, umożliwi również budowę pompy o swobodnym przepływie.
Sigma: Jakie to ma znaczenie dla producenta?
Paweł Zworski: Istotne. Przez zastosowanie tego systemu w pompach MF, adresowanych (jako flotacyjne) do jednego odbiorcy, uzyska się wykonania do hydrotransportu ciał stałych o różnych właściwościach i wielkości ziaren hydromieszaniny. Rozszerza się zatem znacznie krąg potencjalnych odbiorców. Wykorzystanie tych możliwości to już interes producenta.
Sigma: W środowisku pompiarzy jest pan znany jako człowiek od spraw wielkich i trudnych, że wspomnę jednostopniowe odwadnianie kopali Rudna, największe pompy gruntowe, największe pompy próżniowe....
Paweł Zworski: Właśnie pompy próżniowe o pierścieniu wodnym to temat na inne opowiadanie. Ich produkcja została uruchomiona na zlecenie WAMAG, ale są również produkowane... w ŚFUP i Beloit Fampa w Cieplicach. Autorów konstrukcji chronionej patentem może cieszyć fakt jej powodzenia, ale... Wrócimy do tematu?
Sigma: Oczywiście, z zainteresowaniem, a na dziś życzymy kolejnych wielkich tematów do rozwiązania i dziękujemy za rozmowę.
Pompy - prezentacja
|